اصلاح قند خون با انسولین

بسیاری از ما قند خون خود را به طور منظم چک نمی کنیم و در نتیجه بعداز خوردن غذا یا فعالیت قند خون خیلی بالا می رود که می توان از این روش برای کاهش قند خون تا وعده ی غذایی بعد استفاده کرد تا در مدت زمان طولانی قند خون بالا نباشد

استفاده از CorrF یا فاکتور اطلاحی:

تاریخچه:

دکتر پائول دیویدسون در اواسط سال 1980 طی تحقیقاتی که در کلینیکی در آتلانتا انجام شده بود اولین فرمول را برای فاکتور اصلاحی قند خون ارائه داد

این فرومول قانون 1500 نامیده شد.

با استفاده از این فرمول می توان به تاثیری که یک واحد انسولین بر قند خون می گذارد پی برد مثلا اگر عدد بدست آمده 50 شد یعنی به ازای یک واحد انسولین 50 واحد از قند خونتان کاهش خواهد یافت طی دوساعت

بطور واقعی عدد K₂ برای افراد 1960 هست اما دیابتی ها براساس نیاز باید این عدد را انتخاب کنند ، پیشنهاد انجمن دیابت امریکا 1500 و 1800 هست ، در کل هرچه دیابتتان کنترل نشده تر باشد باید بروید به سمت عدد کمتر و این به این معنی خواهد بود که شما برای کاهش قند خونتان به انسولین بیشتری نیاز خواهید داشت و اگر دچار افت قند می شوید باید عدد بیشتری را در نظر بگیرید قانون هایی که ارائه داده شده است 1500 ، 1600 ، 1700 ، 1800 ، 2000 و 2200 هست

انجمن دیابت گابریک توصیه کرده برای کسانی که از انسولین های قدیمی نظیر رگولار ، ان پی اچ ، استفاده می کنند از 1500 و آنان که از انسولین های جدید نظیر اپیدرا (گلولیزین) ، نوورپید (آسپارت ) ، لنتوس (گلارژین) و نظایر آن استفاده می کنند از 1800 استفاده کنند شاید آن به این خاطر باشد که انسولین های جدید عملکرد بهتری نسبت به انسولین های قدیمی دارند

و گری شاینر در کتاب مثل یک پانکراس فکر کن قانون 1700 را برای تمام انسولین ها پیشنهاد داده است

جدول زیر برای استفاده راحت تر شما از این فرمول هست قانون 1600 تا 2200 بر اساس مجموع میانگین دوز تزریق انسولین در چهار ستون آورده شده است

*لازم به ذکر است این قوانین برای افراد دیابتی تیپ یک و بسیاری از دیابتی های تیپ دو کاربرد خواهد داشت

حال چگونه از این فرمول استفاده کنیم؟

در ابتدا باید این ضریب را برای خود حساب کنید

می توانید طبق پیشنهاد گابریک براساس نوع انسولینتان عدد K₂ را برای خود انتخب کنید یا اینکه بر اساس نظر جان والش عملکرده و براساس ای وان سی تان عدد K₂ را برای خود انتخاب کنید همچنین می توانید به قند خونتان در طول روز نیز نگاهی بیاندازید و آن را انتخاب کنید معمولا بین 1800 تا 1500 جواب مناسبی خواهید گرفت

حال CorrF را برای خود محاسبه کنید

مثلا ای وان سی من 5.8 هست ، در طول روز هم افتی ندارم و گاهی هم خیلی شدید افزایش قند دارم بنابر این عدد 1800 بعنوان عدد K₂ من می تواند مناسب باشد

کل انسولینی که در طول روز تزریق می کنم

12 واحد لنتوس

18 واحد نوو

بطور میانگین در طول روز هست که جمعا 30 می شود

بنابر این TDD من 30 هست

پس CorrF من 1800/30=60 خواهد بود

*نکته : اگر عدد بدست آمده شما رند نشد بهتر هست برای کاهش احتمال افت قند خون به سمت بالا رندش کنید همچنین می توانید به سمت نزدیک ترین عددی که یکانش صفر یا 5 باشد به سمت بالا رندش کنید طبق نظر گری شاینر مثلا اگر 24 شد می توانید برای سهولت 25 بگیرید یا اگر 36 شد برای سهولت 40 در نظر بگیرید این شکل احتمال افت نیز کاهش پیدا خواهد کرد

حال باید قند هدفی برای خودم تعیین کنم عددی بین 160 تا 180 بسیار مناسب خواهد بود تا احتمال افت قند خونم را کاهش دهم اما اگر شما از سیستم CGM و مانیتورینگ قند خون استفاده می کنید و چک قند خود به دفعات دارید می توانید عددی کمتر را اتخاذ کنید

زمان استفاده از CorrF

حال روزی فرا می رسد که قند خونتان فاصله ی بسیاری از قند خون هدفتان پیدا می کند مثلا 300

کاری باید بکنید :

1- قند خون خود را در آن لحظه از قند هدف کم کنید 300-160=140

2-عدد بدست آمده را بر CorrF خود تقسیم کنید 140/60=2.4

تا اینجا میزان دورز انسولین برای رساندن قند خون خود از 300 به 160 را حساب کردید اما باید یک نکته را هم در نظر بگیرید و آن انسولین باقیمانده طی تزریقات پیشین هست که می توانید از جدول زیر کمک بگیرید این انسولین بانام های IOB یا BOB یا انسولین فعال معروف هست

مثلا اگر من سه ساعت پیش 2 واحد انسولین تزریق کرده باشم ، اکنون هنوز 0.8 واحد دیگر در بدنم هست پس

0.8 را از 2.4 که باید برای کاهش قندم از 300 به 160 تزریق می کردم کم کنم 0.8-2.4=1.6 و می توان تقریبا 2 واحد در نظر گرفت

البته توجه داشته باشید گاهی این افزایش به دلیل برهم خوردن برنامه غذایی و تزریق انسولین و یا تغییر هورمون ها و ساعت فعالیت های بدنی هست که می تواند بر روی ضریب حساسیت به انسولین یا همان فاکتور اصلاحی قند خونتان تاثیر بگذارد و آن را کاهش دهد که در آن صورت به انسولین بیشتری نیاز خواهید داشت البته گاهی نیز این افزایش قند خون بخاطر پرخوری و محاسبه ی اشتباه کربوهیدرات هست که باید به کربوهیدرات اضافه ای که خوردید توجه کنید و هرچقدر که خوردید اگر دوساعت از غذایتان گذشته به اندازه ی نصف آن کرب میزان انسولینش را از طریق قانون 450-500 یا قوانینی که در پست کرب فکتور مطرح شده مراجعه نمایید برای دیدن صفحه ی کرب فکتور اینجا کلیک کنید

همچنین اگر از واحدی دوزی استفاده می کنید که در این جدول نیست یعنی بیش از 10 واحد تزریق می کنید می توانید از جدول زیر نیز که برگرفته از کتاب مثل یک پانکراس فکر کن گری شاینر هست استفاده کنید

بگذارید برای استفاده از جدول بالا نیز مثالی بزنم اگر من 4 ساعت گذشته 31 واحد انسولین سریع اثر تزریق کرده باشم طبق جدول بالا پس از گذشت 4 ساعت 20 درصد انسولین هنوز در بدنم هست و 80 درصد آن مصرف شده بنابر این اگر 31 را در 0.2 یا همان 20 درصد ضرب نمایم میزان واحد انسولینی که هنوز در بدنم هست را به من نمایش خواهد داد 31*0.2 = 6.2

عدد 6.2 را به من نمایش داد پس طی گذشت 4 ساعت تقریبا 6 واحد انسولین هنوز در بدنم هست و از طرفی

قبلا محاسبه کرده بودم که برای رساندن قند خونم از 300 به 160 2.4 واحد نیاز دارم پس بنابر این وقتی 2.4 را از 6.2 کم کنم به عددی منفی می رسم و این بدان معنی است که ممکن هست تا یک ساعت دیگر بخاطر ای مقدار انسولینی که هنوز در بدنم هست قندم کاهش یابد اما اگر 5 الی 6 ساعت از تزریق انسولین قبلی گذشته باشد دیگر انسولینی در بدنم نیست و اگر هنوز قندم بالا باشد باید دوز اصلاحی را دریافت کنم

دومین روش محاسبه ی فکتور اصلاحی